Eğitim

“Forex iki ülke para biriminin birbirine karşı dönüşümünü ifade eden foreign exchange kelimesinin kısaltmasıdır. Zaman içerisinde forex işlemlerinin popüler olmasının ardından sadece dövizler değil, emtialar da forex platformlarının içerisine girmiş ve forex ürünü olarak işlem görmeye başlamıştır. Forex piyasası dünyanın işlem hacmi en yüksek ve en likit piyasasıdır. BIS (Bank of International Settlement) verilere göre forex piyasasının işlem hacmi günlük 5.5 trilyon USD civarındadır. Forex piyasalarında kaldıraç faktörünün bulunması sebebi ile küçük yatırım tutarlarıyla bile işlem yapılabilir olması piyasanın bu kadar ilgi çekici hale gelmesine sebep olmuştur.

Para ve sermaye piyasası oyuncularının, yani piyasada işlem yapan bireysel ve kurumsal yatırımcıların karar alırken kullandıkları yöntemlerden biri de temel analizdir. Kısa vadeli karar almak için kullanılan teknik analiz yöntemlerinin aksine temel analiz yöntemleri kullanılarak genelde orta ve uzun vadeli kararlar alınır. Bu yöntem elbette ki forex piyasasında da geçerlidir. Birçok paritede kaldıraçlı olarak işlem yapılan forex piyasasında, yatırımcılar hangi para biriminin değer kazanıp hangisinin değer kaybedeceğini bu yöntemleri kullanarak öngörebilirler. Temel analiz yöntemleri ile, bir ülkenin para biriminin etkilendiği verileri kullanarak, ileride hangi fiyat seviyesinde işlem görmesi gerektiği tahmin edilebilir. Bu verilerden birkaçı; ülkedeki enflasyon, ülkenin uyguladığı politika faizi veya ülkenin cari açık/cari fazla verisi gibi makroekonomik verilerdir. Sadece ekonomik veriler değil, aynı zamanda bir ülkenin siyasi ve politik gelişmeleri de temel analiz kapsamına girmekte ve ilgili ülkenin para birimi üzerinde olumlu/olumsuz etkilere neden olmaktadır. Temel analiz kullanarak bir parite üstünde örnek verecek olursak; örneğin Dolar TL paritesini ele alalım. Türkiye’nin ileri ki dönemde mevcut enflasyondan daha düşük bir enflasyon hedeflediğini ve ihracatını arttırmayı düşündüğünü, bunlarla beraber politika faizinde bir indirime gidebileceğini varsayalım. Aynı dönemde Amerika tarafında da olası bir faiz artırım sürecinin olduğunu düşünelim. Diğer değişkenleri sabit tuttuğumuzda ve yukarda belirttiğimiz hedefler doğrultusunda ilerlendiğini düşünürsek, doların değer kazanması ve aynı anda Türk lirasının değer kaybetmesi ve dolayısıyla Dolar TL paritesinin de yukarı yönlü hareket etmesi gerektiğini düşünebiliriz.

Sadece forex piyasaları için değil tüm finansal piyasalarda kullanılan bir kavramdır. Teknik analiz, geçmiş fiyat hareketlerine bakarak, gelecekte oluşabilecek fiyat hareketlerini tahmin edebilmek olarak açıklanabilir. Yatırımcıların, özellikle forex gibi volatilitenin yüksek olduğu piyasalarda oldukça fazla başvurdukları bir analiz yöntemidir. Temel analize kıyasla, daha rasyonel sonuçlar elde edildiği ve geçmiş verilere dayandığı için daha güvenilir sonuçlar verdiği söylenebilir. Ancak, gerek akademik düzeyde gerekse piyasalarda teknik analiz mi temel analiz mi sorusunun cevabı kesin değildir. Teknik analiz, yukarıda da bahsettiğimiz gibi hemen her piyasada kullanılabilir. Borsa teknik analiz yöntemlerinin çalıştığı piyasalardan biridir. Ancak, hisse bazlı spekülatif hareketler, şirket ile ilgili önemli haberler/açıklamalar veya bilanço ile ilgili gelişmeler, hisse teknik analiz yöntemlerinin işlevliğini azaltmaktadır

Döviz çiftlerinin/paritelerin (para birimlerinin birbirine oranının) alış fiyatı (ask) ile satış fiyatı (bid) arasındaki farka spread denir. Alış-satış fiyatları arasındaki fark pip cinsinden ölçülür. Pip, bir paritedeki en küçük fiyat değişimidir ve çoğu paritede 4. Basamaktaki (on binde birinci basamak) değişikliği ifade eder (1 pip=0,0001). Forex piyasalarında işlem aracılığı sunan aracı kurumlar arasında ve üründen ürüne farklılık gösterebilir. Spreadler, piyasadaki likiditeye bağlı olarak gün içi değişkenlik gösterebilir. Dinamik spread (değişken spread) olarak adlandırılan bu spreadler, likiditenin yüksek olduğu saatlerde daralabilir, likiditenin düşük olduğu saatlerde ise genişleyebilir. Bazı aracı kurumlarda sabit spread uygulaması da bulunmaktadır. Aracı kurumlar Forex piyasalarında yapılan işlemlerden genellikle komisyon almazlar, elde ettikleri gelir bu spread oranlarının içerisindedir. ZRV GLOBAL yatırımcılarına düşük spread oranları sunmaktadır.

Emtia, ticarete konu olan altın, gümüş, petrol, doğal gaz, bakır, pamuk, mısır, buğday, şeker, kahve gibi malların tümüne verilen addır. Bu malların alım-satımının gerçekleştirildiği piyasaya Emtia Borsası denir ve Türkiye’de 133 adet Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne bağlı emtia borsası bulunmaktadır. Emtia fiyatlarını etkileyen faktörler arasında mevsimsel değişiklikler, doğal afetler, ekonomik faaliyetler, arz-talep gibi unsurlar sayılabilir. Emtia yatırımı yapmak isteyen yatırımcıların bu unsurların etkilerini takip etmeleri doğru yatırım yapmalarına katkıda bulunacaktır. Emtia ürünleri genellikle vadeli piyasalarda işlem görse de bazı ürünlerin spot piyasası da mevcuttur. Örneğin; CBOT (Şikago Ticaret Borsası) dünyada emtiaların vadeli olarak el değiştirdiği, vade sonunda nakit veya fiziki uzlaşı sağlayan en büyük emtia borsasıdır. Vadeli piyasalarda yapılan emtia işlemleri spekülatif ve hedging amaçlı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Hedging amaçlı emtia ticareti yapan kişiler genelde üretici ve bu ürünleri sanayide kullanan firmalardır. Spekülatif amaçlı emtia ticareti gerçekleştirenler ise yatırımcılardır